STALKLIMAAT

Het stalklimaat weerspiegelt de directe omgeving van de varkens in de hokken en heeft een invloed op o.a. de productieresultaten, de gezondheid en het gedrag van de dieren. Het stalklimaat omvat verscheidene luiken zoals de ventilatie, verlichting en verwarming van de stallen. Aangezien de regeling van het klimaat een belangrijke kost vertegenwoordigt, wordt er ook aandacht geschonken aan alternatieve energiebronnen.

Klimaat(optimalisatie)
Ventilatie
Energie

Klimaat(optimalisatie)

• Brochure optimaal stalklimaat voor varkens (2021) vol concrete tips en informatie.
   
• Recent werden een aantal nieuwe richtlijnen voor klimaatinstellingen (2021) geformuleerd.
   
• Via het stappenplan 'klimaatevaluatie door dierobservatie' krijg je via eenvoudige observaties van de varkens en hun omgeving (o.a. temperatuur, ventilatie en verwarming) een algemeen beeld van hoe het is gesteld met het microklimaat in je afdeling. 
   
• De presentatie ‘Klimaatregeling en -optimalisatie’ (Nathalie Van Hulle; 2014) geeft informatie over het optimaliseren van het stalklimaat in uw varkensstallen. De presentatie kwam aan bod tijdens de studiedag ‘Ventilatie- en klimaatinstellingen’.
   
• Welke maatregelen kan ik nemen om de temperatuur ten gevolge van warme straling door raamoppervlakte onder controle te houden?
   
• Hebt u cijfers van de verwarmingskost in kraamstallen? Hoeveel mazout (liter) is gemiddeld nodig per zeug?
   
• Heeft u richtlijnen rond de benodigde lux in varkensstallen of andere informatie rond verlichting in varkensstallen.
   
• Is het interessant om een micro WKK te introduceren voor de verwarming en energieproductie van een zeugenstal? Kiezen we dan best voor een WKK op gas of een WKK op mazout? Is het daarnaast interessant om een zonneboiler te introduceren op een zeugenbedrijf?
   
• Door de prijsstijgingen van brandstoffen gaan varkenshouders steeds vaker op zoek naar alternatieven om hun stallen te verwarmen. Is er reeds informatie beschikbaar of ervaring met warmtepompen? Kunnen warmtepompen worden gebruikt om varkensstallen te verwarmen, zonder na enkele jaren stuk te vallen door de ammoniak, die in stallen aanwezig is

Ventilatie

• In de presentatie 'Code van goede praktijk voor het energie-efficiënt gebruik van mechanische ventilatie in de intensieve veehouderij' (Veerle Van Linden; 2014) werden de belangrijkste aanbevelingen uit het demonstratieproject ‘Code van goede praktijk voor het energie-efficiënt gebruik van mechanische ventilatie in de intensieve veehouderij' opgelijst. Informatie over dit demoproject is eveneens terug te vinden in de presentatie 'Code van goede praktijk voor het energie-efficiënt gebruik van mechanische ventilatie' (2011)
   
• De presentatie ‘Natuurlijke ventilatie - Een ondergewaardeerde ventilatietechniek?’ (Philippe Van Overbeke; 2013) belicht het NatVent project waarbij een praktijkmeettechniek wordt ontwikkeld voor natuurlijk geventileerde stalsystemen.
  Lees het verslag.
   
• De brochure 'Code van goede praktijk voor het energie-efficiënt gebruik van mechanische ventilatie in de intensieve veehouderij' (Veerle Van Linden, Donald Dekeyser, Philippe Van Overbeke, Bart Baets, Jenny Löffel en Tine Degroote; 2011) geeft informatie over de algemene begrippen rond ventilatie, praktijkmetingen en -bevindingen, een rekenmodule en tips voor energiebesparing.
   
• De brochure 'Ventilatie en klimaatbeheersing bij varkensstallen' (Departement Landbouw en Visserij; 2009) benadrukt het belang van een goed klimaat en een goede ventilatie in de stal en geeft een overzicht van de ventilatiesystemen.
   
• De presentatie 'Actuele ventilatiesystemen in de varkenshouderij' (Erik Vranken; 2009) geeft informatie over de basisprincipes en de verschillende systemen van ventilatieregeling. De presentatie 'Waar streven we naar qua klimaat' (Katrien Boussery; 2007) onderstreept het belang van een goede klimaatregeling (temperatuur, ventilatie). Een volgende presentatie 'Klimaatbeheersing in varkensstallen' (Peter van der Voorst; 2007) belicht verschillende mogelijkheden van klimaatregeling en de meest gemaakte fouten, die in de praktijk voorkomen. Een vierde presentatie 'Stalklimaat en ventilatie: gevolgen bij varkens' (Rony Geers; 2007) bespreekt de normen voor een goed stalklimaat en de nadelen voor het varken (o.a. effect op groei en vleeskwaliteit, longproblemen, staartbijten) die kunnen optreden als gevolg van een slecht stalklimaat.
   
• De presentatie 'Ventilatie varkensstallen' (Hendrik Cnockaert; 2007) benadrukt het belang van een goede klimaatregeling en stallucht en licht verschillende ventilatiesystemen toe.
   
• Kan u advies geven i.v.m. plafondventilatie in mijn vleesvarkensstal?
   
• We gaan een vleesvarkensstal bouwen en hebben nog enkele vragen i.v.m. de ventilatie. De buitenafmetingen van de stal zijn 40 m bij 23 m. De hokken zijn 5 m bij 2,25 m, waarin 16 varkens worden gehuisvest, deze worden met brijvoer gevoederd. 
  In de stal zal kanaalventilatie worden toegepast. Het ondergrondse luchtkanaal zal 1,2 m diep zijn en 1,6 m breed. Werkt lengte afzuiging in dergelijke stal goed? De mestkelder zal 1,2 m diep zijn en er wordt een biologische luchtwasser op het einde van de stal geplaatst. Er wordt geen centraal afzuigkanaal voorzien voor de luchtwasser. Er worden wel aparte mestkanalen van 40 m lang en 5 m breed voorzien, de mest kan gemixt worden. De nadelen van dit systeem zijn een hogere kostprijs en het luchtkanaal is breder dan het voederpad waardoor je een deel dichte vloer krijgt bij de varkens. Werkt dit principe of bestaat de mogelijkheid dat we geen optimaal rendement halen van de vleesvarkens? Zijn er nog andere mogelijkheden, met in het achterhoofd een lage bouwkost en goede technische resultaten bij de vleesvarkens.
   
• Ik ben een zeugenstal aan het renoveren naar een vleesvarkensstal, er zijn veel meningen over de ventilatie. Graag had ik geweten wie mij hierbij zou kunnen helpen om voor het juiste systeem te kiezen.
   
• Is een alarm verplicht in de vleesvarkensstal? Is een alarm verplicht in de zeugenstal? Indien een alarm verplicht is aan welke voorwaarden moet het alarm dan voldoen?
   
• Het stalklimaat beïnvloedt de gezondheid en het gedrag van de varkens, en is aldus een belangrijk aspect van de bedrijfsvoering. Het is een kunst om een evenwicht te vinden tussen voldoende ventileren om een goed stalklimaat te creëren en niet teveel te ventileren om de energiekosten en ammoniakuitstoot in het milieu te beperken. Inzicht in de ventilatiebehoeften en de regeltechnieken is hierbij een must. Prof. Dr. ir. Jaak Christiaens zette de basisbeginselen van klimaatbeheersing op een rij. U kan de volledige presentatie bekijken of met behulp van de tijdsindicaties in de tekst onder de video naar het gewenste fragment navigeren.
   

Energie

• Het document 'Bespaar watt op je varken' (pdf) (2016) geeft tips over hoe je energie kan besparen door de elektriciteitsfactuur te minimaliseren, het energieverbruik te minimaliseren of zelf energie te produceren.
   
• In de brochure 'Landbouw en energie' (Departement Landbouw en Visserij; 2006) wordt het energieverbruik en de uitstoot van broeikasgassen in Vlaanderen en de verschillende vormen van alternatieve energie belicht.
   
• Vanaf januari 2015 zijn er EPB- (Energie Prestatie en Binnenklimaat) normen van toepassing bij nieuw te bouwen of grondig te renoveren landbouwgebouwen zoals varkensstallen. Dit om het energieverbruik te reduceren en de luchtkwaliteit in de gebouwen te bewaken. Bekijk de concrete informatie over de normen en de types landbouwgebouwen die hieraan moeten voldoen.

• Op Enerpedia.be vind je nuttige tips om energie te besparen. Ook vind je er informatie over het produceren van energie op je bedrijf en aan welke voorwaarden je hiervoor moet voldoen. De brochure “Energieke landbouw: Watt brengt dat op?!(pdf)” geeft een technisch overzicht over technieken om energiezuinig te ventileren en te verlichten, en energie te produceren (o.a. warmtepomp, zonneboiler en vergisting).

• Met de dreigende afschakeling rijst de vraag: hoe lang kan een varkensstal zonder elektriciteit zonder dat er slachtoffers vallen?
   
• Wat is het elektriciteitsverbruik voor een zeugenstal van 650 zeugen met biggen t.e.m. 25 kg.