Varkens zijn van nature nieuwsgierige dieren. Zij gaan graag in interactie met hun omgeving door bijvoorbeeld te snuffelen, te ruiken, te bijten en te wroeten. Wanneer niet aan deze exploratiebehoefte wordt voldaan, kan ongewenst gedrag naar soortgenoten zoals (staart)bijtgedrag ontstaan. Hoewel de eigenlijke oorzaak van (staart)bijtgedrag multifactorieel is en vaak moeilijk is vast te stellen, hebben verveling en dus een monotone omgeving een belangrijk aandeel hierin. De Europese Commissie ziet verrijkingsmateriaal dan ook als een belangrijk instrument om ongewenst gedrag te reduceren en het couperen van staarten in de toekomst definitief achterwege te laten. Regelmatig ontvangen we vragen van varkenshouders en adviseurs over welke verrijkingsmaterialen nu al dan niet voldoen aan de huidige eisen en hoe men het materiaal best ter beschikking kan stellen. We zetten hieronder daarom een enkele concrete visuele voorbeelden op een rij. Heb je een mooie foto van verrijkingsmateriaal? Of leg je het materiaal ter beoordeling graag eens aan ons voor? Bezorg ons deze met een korte beschrijving via info@varkensloket.be |
|
In dit inleidend artikel gaan we in op de eigenschappen en baten van goed verrijkingsmateriaal, de aanbiedingswijze en de beoordeling ervan.
knabbelhout |
stro |
plastic bal |
touw |
bijtketting |
jute zak |
ruwvoeder |
bijtkogel |
|
- E-learning module 'Verrijking voor varkens' (Dep. LV, 2023)
- Artikel bijkomende eisen voor verrijkingsmateriaal sinds september 2018: Welke verrijkingsmaterialen voldoen al dan niet aan de huidige vereisten? Welke zijn de criteria voor goed verrijkingsmateriaal en waar moet je op letten bij het gebruik ervan? Lees het in dit artikel.
- Artikel beoordelingsmethodes voor verrijkingsmateriaal (2018): Varkenshouders moeten minimaal driemaandelijks de werking van het verrijkingsmateriaal beoordelen. De beschikbare methodes worden in dit artikel aan de hand van een voorbeeld uitgelegd.
- Brochure hokverrijking varkens (2018): De brochure geeft informatie over de eigenschappen waaraan verrijkingsmateriaal moet voldoen om effectief te zijn, de wijze van aanbieden van verrijkingsmateriaal, en de voordelen van het gebruik ervan.
- Brochure 'Afleidingsmateriaal voor varkens: gewikt en gewogen' (2016): De brochure geeft o.a. een overzicht van mogelijke verrijkingsmaterialen die kunnen worden ingezet. Let op: de brochure werd opgesteld in 2016 en is dus niet meer aangepast aan de meeste recente vereisten. Zo volstaat een bijtketting niet meer als enige verrijkingsmateriaal in een hok.
- Artikel staartbijtrisico's: waardevolle indicatoren om je bedrijfsmanagement te optimaliseren (2019): dit artikel geeft een overzicht van de risicofactoren van bijtgedrag en de waardevolle indicatoren om je bedrijfsmanagement te optimaliseren. Bekijk ook de PPt Staartbijtrisico's (2019).
- U kan hier de volledige presentatie van Sarah De Smet voor de Varkensacademie bekijken:
-
'Omgevingsverrijking bij varkens om bijtletsels te voorkomen' is er gekomen aan de hand van een demonstratieproject van Thomas More en KU Leuven (2007 - 2009) en geeft zo ook meer informatie over verschillende verrijkingsmaterialen. Ook vindt u er meer informatie omtrent de bijtletsels, de wetgeving, een stappenplan enzovoort.
-
Er staat bovendien nog een korte video online omtrent afleidingsmateriaal voor alle varkens (2014; Dep. LV)
-
In bepaalde Europese landen zoals Zweden worden geen staarten (meer) gecoupeerd. Het artikel ‘Varkens houden zonder staartcouperen?! - deel 1’ (2016) schetst de Zweedse varkenssector, de welzijnswetgeving en hun aanpak om staartbijten te voorkomen. Het artikel ‘Varkens houden zonder staartcouperen?! - deel 2’ (2016) focust op de acties die worden ondernomen als een bijtincident zich voordoet. Ook worden de verschillen tussen Zweden en Vlaanderen aangestipt.
-
Om de varkenshouders te stimuleren om het couperen achterwege te laten, stelde het Deaprtement Ladnbouw en Visserij i.s.m. de Dierenwelzijn Vlaanderen en FOD Volksgezondheid een folder 'Staartbijten voorkomen zonder couperen' op.