VARKENSLOKET

Demo klimrek varkens

 

Klimaatslim(mer) ondernemen!

‘Hoe kan ik mijn bedrijf weerbaarder maken tegen de gevolgen van een veranderend klimaat?’ Het is een vraag die iedereen zich de afgelopen maanden waarschijnlijk al meermaals heeft gesteld. Veel land- en tuinbouwers willen graag klimaatmaatregelen nemen, maar weten vaak niet waar te beginnen en wat economisch haalbaar is. Daar kan het Klimrek klimaattraject verandering in brengen.

Klimrek

Binnen het VLAIO Klimrek-project, dat afliep in 2023, werkten ILVO, Boerenbond en VITO klimaattrajecten uit voor melkveehouders, akkerbouwers met aardappelen in het teeltplan en varkenshouders met behulp van de inbreng van pilootboeren en co-creatie sessies.

Wat houdt een klimaattraject in?

Het eerste deel van het klimaattraject bestaat uit een klimaatscan. Op basis van de klimaatscan kan een klimaatconsulent landbouwers begeleiden om hun bedrijf op een economische manier meer klimaatslim - en robuust te maken. Deze scan leidt tot de klimaatkoers: een voorstel van bedrijfsspecifieke klimaatmaatregelen met doorgerekende scenario’s, alsook een kosten-batenanalyse om de economische haalbaarheid in te schatten.

De klimaatscan

Om de klimaatimpact van een varkenshouderij door te rekenen, maken we gebruik van levenscyclusanalyse (LCA). Deze methode evalueert het gebruik van grondstoffen (zoals voeders en fossiele brandstoffen) en de veroorzaakte emissies tijdens de ganse levensduur van een product, vertrekkende van de ontginning van primaire grondstoffen. We kiezen ervoor om de impact door te rekenen tot op het moment dat het varken of de big de boerderijpoort verlaat. We maken een onderscheid tussen de voorgrond, met name alles wat er op het landbouwbedrijf gebeurt, en de achtergrond, alles wat er in de toevoerketen plaatsvindt. Voorbeelden van emissies uit de voorgrond zijn emissies van het telen van voeders, de gemiddelde veebezetting, mestopslag, ... Dit zijn wat we noemen ‘directe emissies’. Toch nemen we ook de indirecte emissies mee, omdat die een aanzienlijk aandeel van de totale emissies over de levenscyclus van het product innemen. Denk maar aan emissies die vrijkomen bij de aanmaak van voeders en de inputs van luchtwassers. Terwijl we voor de emissies die op het bedrijf plaatsvinden zo specifiek mogelijke data gebruiken, maken we voor het berekenen van de emissies uit de achtergrond gebruik van databanken. We brengen niet alleen de emissies van broeikasgassen in kaart, die bijdragen aan klimaatverandering, maar ook andere (o.a. verzurende en vermestende) emissies en grondstoffenverbruik. Dit doen we om te vermijden dat we met onze maatregelen andere milieuproblemen in de hand zouden werken.

De klimaatkoers

In de Klimaatkoers gaat de klimaatconsulent samen met de landbouwer op zoek naar die klimaatmaatregelen die zijn bedrijf het meest klimaatvriendelijk en/of het meest klimaatrobuust maken en passen op het bedrijf, zonder nadelige neveneffecten op andere milieuvlakken en met een duidelijke economische haalbaarheid op het bedrijf. Inderdaad, de ‘beste klimaatmaatregelen’ zijn erg bedrijfsspecifiek. Daarom vertrekt de consulent van bedrijfsspecifieke gegevens. Eens de geschikte klimaatmaatregelen gevonden zijn, zal de consulent de landbouwer verder ondersteunen en begeleiden bij het toepassen van de klimaatmaatregelen op zijn bedrijf!

Demo Klimrek Varkens

Het Demo project Klimrek Varkens werkt eraan om het klimaattraject meer ingang te geven in de sector en de varkenshouderijen inzicht te geven in hun eigen klimaatvoetafdruk, en de manier waarop ze hun bedrijf weerbaarder kunnen maken voor de toekomst. Daarom krijgen 25 varkenshouders 1-op-1 begeleiding om hun bedrijf stapsgewijs klimaatrobuuster te maken en hun klimaatvoetafdruk te verlagen.

Praktisch

Wil je ook graag aan de slag om klimaatslimmer te ondernemen in de toekomst? Dan kan je instappen in 1 van de 25 klimaattrajecten, door aanmelding via deze link.

Meld je hier aan

Na aanmelding neemt 1 van onze klimaatconsulenten contact met je op om een afspraak te maken voor het afnemen van de klimaatscan. Tijdens dat bezoek vragen de consulenten de informatie op die nodig is om een volledig beeld te krijgen van de in- en outputs van het bedrijf:

  • de opbrengst/ha en aantal ha van elke teelt, de werkgangen en bemesting op die teelten
  • de hoeveelheid voeders die werden aangekocht
  • de gemiddelde veebezetting
  • de verschillende stalsystemen met of zonder luchtwassers
  • het type mestopslag
  • verbruikte en geproduceerde energie
  • waterverbruik

Ter voorbereiding vraagt de klimaatconsulent om volgende zaken klaar te leggen, of zelfs al door te sturen voor het bezoek, op die manier kan er al voorbereidend werk gebeuren:

  • De bedrijfseconomische boekhouding
  • IVB-uittreksels van zowel zeugen als vleesvarkens (twee uittreksel per groep als het boekjaar niet samenvalt met een kalenderjaar)
  • Mestbankaangifte van het boekjaar (twee aangiftes als het boekjaar niet samenvalt met een kalenderjaar) & het voederregister gebruikt voor de berekening van de N excretie
  • Wateraangifte en waterfactuur van het boekjaar (twee aangiftes als het boekjaar niet samenvalt met een kalenderjaar)
  • Brandstofverbruik
  • Elektriciteitsverbruik van het net en van eigen productie, eventueel via energiefactuur van het boekjaar
  • Energiescan (indien uitgevoerd op het bedrijf)
  • Veegegevens: dieraantallen, aankoop en verkoop, sterfte, geboorten, worpindex, worpgrootte, vervangingspercentage, gewichten, inventarissen
  • Mest: volumes mengmest en vaste mest, gehaltes N en P in de mest, kunstmestgebruik voor varkensvoederteelt
  • Voederinventaris: voederaankoop & stocks (via boekhouding)

Het bezoek zelf neemt ongeveer 2u in beslag.

Na het verkrijgen van alle informatie en het invoeren van die informatie in de online klimrek tool, wordt daaruit de klimaatimpact van het bedrijf berekend.

De consulent gaat daarna met het resultaat aan de slag om een klimaatkoers op maat van jouw bedrijf uit te werken, zodat duidelijk is welke klimaatmaatregelen mogelijk en haalbaar zijn op jouw specifiek bedrijf. Bij een volgend bezoek licht de consulent de resultaten toe en stelt de mogelijke klimaatmaatregelen voor, waarna je zelf kan beslissen welke klimaatmaatregelen voor jou een haalbare kaart zijn.

Meer informatie

 

partners