DIERENWELZIJN KAN NU EENVOUDIG GECHECKT WORDEN VIA EEN HANDIGE ZELFSCAN!

Onlangs ontwikkelde ILVO een dierenwelzijnsapp op vraag van Boerenbond. Met deze app is het voor een veehouder mogelijk om zelf (en op vrijwillige basis) het niveau van dierenwelzijn op zijn bedrijf in te schatten. Er bestaan verschillende zelfscans per diersoort (rundvee, varken, pluimvee) en per bedrijfstak (voor varkens: biggen, zeugen en vleesvarkens). Maar wat wordt nu precies gevraagd in de app en wat kan je met de resultaten aanvangen?

Dierenwelzijn, een complex begrip

Dierenwelzijn (DWZ) is een zeer complex gegeven en niet eenvoudig in cijfers uit te drukken. Toch zijn ILVO en Boerenbond ervan overtuigd dat de veehouders zich met behulp van deze app een duidelijk en objectief beeld kunnen vormen van hoe het in realiteit gesteld is met het dierenwelzijn op hun bedrijf. Wat de ene beschouwt als een goed DWZ, kan de andere als slecht bestempelen.

Figuur 1: De app 'Dierenwelzijnsscan' is gratis te downloaden via de App Store en Google Play. Voor varkens kan je kiezen tussen zeugen, biggen en vleesvarkens

Vijf vrijheden

Algemeen wordt er van een goed DWZ uitgegaan indien voldaan is aan de zogeheten ‘vijf vrijheden’. Hierbij gaat het om vrij van honger & dorst; vrij van ongemak; vrij van pijn, verwondingen & ziekte; vrij om normaal gedrag te vertonen en vrij van angst en chronische stress. De welzijnsapp bevat indicatoren voor elk van deze vrijheden.

De app: wetenschappelijk onderbouwd & gebruiksvriendelijk!

De dierenwelzijnsscan is wetenschappelijk onderbouwd. De onderzoekers van het ILVO hebben een compromis gevonden zodat er uit de scan voldoende wetenschappelijke besluiten getrokken kunnen worden maar het scoren toch nog praktisch haalbaar blijft voor de veehouder. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de scan zo gebruiksvriendelijk mogelijk is!

Welzijnsradar

Het invullen van de vragenlijst wordt weergegeven in figuren 1 t.e.m. 3. Na het invullen van de vragenlijst, worden de gegevens doorgestuurd naar het ILVO en krijgt de veehouder automatisch zijn rapport teruggestuurd. Daarin staat o.a. ook een welzijnsradar (figuur 4). Hierin worden verschillende welzijnsindicatoren weergegeven op een schaal van 0% (zeer slecht) tot 100% (zeer goed). Ook krijgt de veehouder meer informatie rond mogelijke risicofactoren. Hij kan dan overleggen met de bedrijfsdierenarts welke maatregelen mogelijks toegepast kunnen worden.

Figuur 4: Welzijnsradar uit een rapport van de kraamstal (0% is zeer slecht - 100% is zeer goed. De radar geeft de score van de welzijnsindicatoren visueel weer. In bovenstaande figuur scoorde de varkenshouder voor de indicator "stereotypieën" 66.67%. In de legende kan je naast de indicatoren meer info vinden over mogelijke risicofactoren voor een lage score. Bovendien kunnen de leden van de Boerenbond zich gaan vergelijken met collega's door de optie "benchmarking" aan te duiden. Zo kunnen ze zien of ze bij de top of eerder de middenmoot behoren.

Evolutie

De bedoeling is uiteraard niet om deze scan eenmalig te doen. Wanneer de veehouder deze meerdere malen doorloopt, kan hij ook de evolutie van het dierenwelzijnsniveau op zijn bedrijf bekijken. Ook wanneer een bepaalde managementwijziging werd doorgevoerd, kan het effect hiervan op het welzijn van de dieren nagegaan worden. Enkel leden van Boerenbond krijgen ook te zien hoe goed ze scoren op hun bedrijf t.o.v. hun collega’s, uiteraard volledig anoniem.  

Handige scan

De scan is makkelijk te gebruiken en de resultaten kunnen vaak verrassend zijn. Bepaalde punten moeten misschien toch net iets meer aandacht krijgen dan verwacht. De app helpt boeren om bedrijfsblindheid te voorkomen.

Je kan de app downloaden op www.dierenwelzijnscan.be

De presentatie door Evelien Graat kan u hier bekijken (ILVO Webinars Veehouderij, najaar 2020).

Tekst: Karolien Langendries (Pluimveeloket) - Anneleen Watteyn (ILVO)